Onderstaande teksten hebben betrekking op het tweede kwartaal van 2022

Marktontwikkelingen
Juni was een moeilijke maand voor beleggers doordat alle brede beleggingscategorieën verliezen noteerden. Inflatie en recessieangst hielden de financiële markten in hun greep. Als er al tekenen zijn van dalende inflatie, wat positief zou zijn voor de financiële markten, dan komt dat vooral doordat de groei vertraagt.

Wat betreft de inflatie zijn er voorzichtig wat tekenen dat de piek in de VS is bereikt. Het meest gangbare inflatie cijfer in de VS, de CPI, viel in mei nog wat tegen. Maar feit is dat de Amerikaanse kerninflatie inmiddels al twee maanden (licht) daalt. En ook het cijfer waar de Fed op stuurt, de PCE, lijkt vooral exclusief voedsel- en energieprijzen gepiekt te hebben. Dit cijfer stond in februari op 5,3%, en in mei nog op 4,7%.

Er zijn momenteel nog niet veel indicatoren die nu al op een recessie wijzen, maar de snelheid waarmee vertrouwensindicatoren dalen, wakkert wel de vrees voor een recessie aan. Zo daalde de gecombineerde inkoopmanagersindex voor de industrie en de dienstensector in de eurozone in juni tot 51,9. Dat is het laagste niveau sinds februari vorig jaar, terwijl er nu geen lockdowns zijn. Positief is dat de enquêtes onder inkoopmanagers laten zien dat de problemen in productieketens langzaam opgelost worden.

De Fed verhoogde de beleidsrente met 75 basispunten in juni. De ECB heeft zich vastgelegd op een eerste stap van 25 basispunten in juli, maar voor september wordt een stap van 50 basispunten verwacht. Verder gaat de ECB de ontwikkeling van een tool die de kredietopslagen van Zuid-Europese overheden moet beteugelen, versnellen.

Portefeuille-ontwikkelingen
Ten opzichte van vorig kwartaal is een nieuw en duurzamer aandelen-opkomende-markten-fonds opgenomen in de portefeuille, waarmee een stevige CO2-reductie bereikt kan worden. Daarnaast wordt een kleine positie in een nieuw geldmarktfonds aangehouden.

Vooruitblik
We maken ons zorgen om de houdbaarheid van de economische groei. Inflatie zet inkomens onder druk, wat een negatief effect heeft op bestedingen. Daar hebben ook de exportafhankelijke economieën in Azië last van. Heropening in China is vooral positief in China zelf, in de omringende landen zien we toch ook negatieve effecten. We zien nu zowel in de VS als in Europa groei die lager dan gemiddeld ligt. En snel verkrappende financiële condities zullen in toenemende mate zichtbaar worden.

In de VS is het gevaar voor een recessie snel acuter geworden. Nu is er in de VS een soort officiële scheidsrechter die beslist over recessies, de NBER. Aangezien de NBER ook kijkt naar werkgelegenheid, inkomens en productie en daar geen dalingen te zien zijn, is er voorlopig nog geen sprake van een “officiële” recessie.

Wat betreft de inflatie zijn er voorzichtig wat tekenen dat de piek in de VS is bereikt. Het is duidelijk dat centrale banken er veel aan gelegen is om de inflatie te beteugelen. Na de renteverhoging met 75 basispunten door de Fed in juni, verwachten markten ook voor juli zo’n stap. Maar voor de wat langere termijn worden, na een piek rond 3,5%, alweer renteverlagingen in de VS ingeprijsd. Beleidsmakers van de Fed hebben tot nu toe geen pogingen ondernomen om de verwachtingen te temperen, dus het is zeer aannemelijk dat er nog een verhoging met 75 basispunten aankomt.

ECB-president Lagarde liet onlangs ook weten dat inflatiebestrijding nu prioriteit heeft. De obligatie-opkoopprogramma’s van de ECB zijn inmiddels beëindigd, wat de weg vrijmaakt voor renteverhogingen. De ECB heeft zich vastgelegd op een eerste stap van 25 basispunten in juli, maar voor september wordt een stap van 50 basispunten verwacht.

Rusland heeft gasleveranties aan Duitsland via Nordstream 1 met 60% gereduceerd, ook Italië rapporteert een 35%-terugval in gaslevering. Als reden geeft Rusland aan door sancties niet aan de juiste materialen voor onderhoud te kunnen komen. Door de twee grootste afnemers van gas te raken, verhoogt Rusland de druk op Europa.

De G7 initieerde eind juni een verdergaande sanctie op Russische olie middels een prijs-plafond. Om dit instrument echter effectief te kunnen inzetten zal bredere steun door bijvoorbeeld landen als China, India en Turkije, die recent veel olie importeren uit Rusland, benodigd zijn. De verwachtingen omtrent de haalbaarheid hiervan zijn laag.