Onderstaande teksten hebben betrekking op het tweede kwartaal van 2019.

Aandelenmarkten moesten herstellen van het extreem volatiele einde van 2018. Afgezien van opkomende landen, verloren eind 2018 bijna alle beurzen meer dan 10% van hun waarde, en gaven daarmee de gehele winst van de rest van 2018 op. Het eerste kwartaal van 2019 maakte dit echter al goed, waarop een wisselvalliger tweede kwartaal volgde. Ontwikkelde landen wereldwijd gingen 2,5% omhoog, opkomende landen daalden 0,5%. April en juni waren positieve maanden, maar de stijgende onrust rondom China en de VS zorgde voor wereldwijde dalingen van de financiële markten in mei.

In Europa werd met name in maart met spanning uitgekeken naar de mogelijkheid van een Brexit. Toen na een kort uitstel een langer uitstel tot eind oktober volgde, keerde de rust weer terug. Het ligt echter in de lijn der verwachting dat het derde en vierde kwartaal de markten hier wederom gevolgen van gaan ondervinden.

De obligatiemarkten werd gekenmerkt door een forse daling van de rente. Staatsobligaties stegen hierdoor in waarde. Waar aan het begin de kredietopslagen voor bedrijfsobligaties nog relatief hoog waren daalden ook deze, wat voor Investment Grade en High Yield obligaties voor een extra rendement zorgde.

Een groot aandeel hierin was weggelegd voor centrale banken, die zowel in Europa als in de Verenigde Staten een aanmerkelijk mildere toon aansloegen. De onzekerheden rondom begrotingstekorten in met name Italië werden weliswaar niet volledig weggenomen, maar de ECB maakte min of meer duidelijk nog steeds alles te doen om de groei in de eurozone aan te willen jagen. Aan het einde van het tweede kwartaal werd bekend dat Christine Lagarde de opvolger zal worden van Mario Draghi aan de top van de ECB. Ook dit nieuws werd met optimisme ontvangen.

Alles bij elkaar boekten EMU-landen een rendement van 3,4%. Investment Grade-bedrijfsobligaties boekten 2,2%, High Yield-obligaties presteerden vergelijkbaar met 2,3%.

De belangrijkste wijzigingen werden uitgevoerd binnen bedrijfsobligaties. De fondsen van Kempen en iShares werden vervangen door ESG-varianten van dezelfde aanbieders. Deze transities vonden bijna geheel “in kind” plaats, waardoor de kosten laag bleven. De kosten van het iShares fonds daalden bovendien aanzienlijk, wat voor de profielfondsen ook lagere kosten betekent.

Vooruitblik
Voorspellende indicatoren, zoals inkoopmanagersindices, laten een verslechterend beeld zien voor de economische groei. Elementen die voor het verslechterende beeld zorgen zijn wereldwijde politieke spanningen (handelsconflicten met de VS, Brexit, Italiaanse staatsschuldproblematiek), vertraagde effecten van de monetaire verkrapping van vorig jaar en neerwaartse aanpassingen in bedrijfswinsten.

In China en andere opkomende landen zagen we de afgelopen maanden een verbetering in de economische indicatoren als gevolg van stimuleringsmaatregelen. Maar recentelijk zien we, onder invloed van tegenvallende exportcijfers en kredietgroei, de vooruitzichten toch weer verslechteren. Daarnaast lijkt het handelsconflict zich te verharden en de risico’s van een escalatie nemen toe.

Economische groeicijfers over het eerste kwartaal in Europa en de Verenigde Staten vielen mee. Maar vooruitlopende indicatoren blijven duiden op een zwakkere economische groei voor de rest van dit jaar. Een recessie zien we de komende 12 maanden niet.