Onderstaande teksten hebben betrekking op het eerste kwartaal van 2022

Marktontwikkelingen
De zorgen omtrent de oorlog in Oekraïne zijn zeker niet voorbij en het verloop blijft moeilijk voorspelbaar. Niettemin zijn aandelenmarkten sinds de inval door Rusland al weer grotendeels hersteld, de Amerikaanse S&P500 staat zelfs alweer hoger. Aandelen in opkomende landen hebben minder goed gepresteerd, vooral door achterblijvende aandelenkoersen in China. De Chinese economie heeft nog te kampen met de problemen in de vastgoedsector, maar daar is een oplaaiende coronapandemie bij gekomen. Vooral de graad van boostervaccinaties ligt laag in China, waarbij vaccins worden gebruikt die minder effectief zijn tegen de Omikronvariant. Bovendien is door het strikte beleid ten aanzien van corona minder groepsimmuniteit opgebouwd dan in westerse landen.

Opvallend is recent de snelle stijging van renteniveaus, onder invloed van steeds hogere inflatiecijfers en het vooruitzicht van een krapper monetair beleid. Hierdoor noteerden staatsobligaties dit kwartaal fors negatieve rendementen. Door dalende risico-opslagen wisten bedrijfsobligaties de schade in maart nog wat te beperken. Beursgenoteerd vastgoed lijkt zijn reputatie als bescherming tegen inflatie enigszins waar te maken, en heeft beter gepresteerd dan de brede aandelenmarkt. Uiteraard waren commodities de best presterende beleggingscategorie in het eerste kwartaal.

De belangrijkste financiële gevolgen van de oorlog in Oekraïne komen door de hoge energieprijzen. De olieprijs is weliswaar gedaald van een piek van 127 US dollar per vat naar 105, maar is daarmee nog wel ruim 60% hoger dan een jaar geleden. Gasprijzen in Europa noteren zes keer zo hoog als een jaar geleden. Dat heeft invloed op de inflatie. In de eurozone steeg die in maart naar maar liefst 7,5%. Exclusief energie- en voedselprijzen steeg de kerninflatie naar 3,0%, het hoogste niveau sinds de ECB dit meet (1997). Ruim de helft van de inflatie in de eurozone wordt dus veroorzaakt door voedsel en energie, met name energie.

Portefeuille-ontwikkelingen
Binnen aandelen zijn twee actieve thematische managers toegevoegd. Dit zijn beleggingsfondsen die speciaal aandelen selecteren die een positieve bijdrage leveren aan klimaatactie of gezondheidszorg wereldwijd. Deze fondsen zijn in de plaats gekomen van het passieve smallcapfonds dat in de portefeuille zat, omdat de bedrijven die zij selecteren typisch small- tot midcap zijn qua grootte.

Vooruitblik
De wereldeconomie gaat door een moeilijke periode. Negatieve schokken zoals de oorlog in Oekraïne, de oplopende spanningen tussen Rusland en de NAVO-landen, hoge energieprijzen en inflatie en de groeivertraging in China, zetten de groei onder druk. De meewind van heropening na de coronapandemie, sterke arbeidsmarkten en overheden die de pijn van hogere energieprijzen wat ontlasten, kunnen voorkomen dat economieën in een recessie afglijden. Dat is nog steeds het scenario waar wij vanuit gaan. Maar negatieve kwartalen zijn niet uit te sluiten. De kans hierop is duidelijk groter in Europa dan in de VS.

Er zijn zware economische sancties opgelegd aan Rusland. Het doel van de sancties is om: 1) Russische toegang tot internationale kapitaalmarkten te bemoeilijken; 2) export van technologisch strategische goederen aan banden te leggen en 3) de Russische economie schade toe te brengen. De huidige maatregelen treffen vooral de Russische economie en in mindere mate de eurozone. De geschatte impact bedraagt -1,0 tot -1,5% van het reëel BBP van de eurozone. De economie is in staat om deze eerste economische klap van het conflict op te vangen gegeven dat, door verdere heropening van de economie na de coronapandemie, de verwachte groei voor de eurozone voor 2022 circa +4% was. De onzekerheden zijn echter groot, dus afhankelijk van de duur en de schaal van het conflict kan de economische schade groter uitvallen. Stopzetting van energieleveranties zou tot een economische recessie leiden.

De economieën van de VS, de Pacifische regio en opkomende markten zijn in mindere mate blootgesteld aan dit conflict, buiten hogere prijzen voor grondstoffen en mogelijke verstoringen in aanvoerketens. Verder is de kans op financiële systeemrisico’s beperkt, ondanks dat enkele banken met een grotere blootstelling naar de Russische economie harder worden geraakt.