In het eerste kwartaal van 2018 heeft KOIP (Klasse C) een positief rendement van +1,2% geboekt terwijl de referentie-indices in waarde daalden: de HFRX Global Hedge Fund EUR Index (‘HFRX’) verloor -1,8% en de MSCI World (totaalrendement, gehedged naar EUR) leverde -2,7% in. Na een sterke januarimaand wist KOIP in de daarop volgende twee maanden meer dan de helft van de winst te behouden en daarmee een solide positief kwartaalrendement te boeken in een omgeving waarin de meeste beleggingscategorieën in de min sloten. Op 5-jaarsbasis heeft KOIP een nettorendement van Euribor +3,4% behaald met een aandelenbèta van 0,28, versus de langetermijndoelstelling om een nettorendement van meer dan Euribor + 4% te boeken met een aandelenbèta van minder dan 0,3.

Na een goede start van 2018 wakkerde een verrassend sterke banen- en loongroei in de VS inflatievrees en een fors hogere volatiliteit aan, waarop vervolgens begin februari een synchrone terugval op de wereldwijde aandelenmarkten volgde. De S&P 500 had al 351 achtereenvolgende dagen geen negatief dagrendement van meer dan 2% meer gezien, maar kreeg vervolgens in de eerste zes handelsdagen van februari drie van dergelijke dagen te verduren. In maart boekte de markt opnieuw verlies toen Trump met een mogelijke handelsoorlog dreigde. Al met al sloot de MSCI World het kwartaal af met een negatief rendement (-3% gehedged naar EUR en -4% ongehedged in EUR). Op regioniveau en in lokale valuta presteerde de VS (-1%) beter dan Europa (-3%) en Japan (-4%). Ondertussen steeg de obligatierente. De 10-jaarsrente op Amerikaanse staatsobligaties stond aan het begin van het kwartaal op 2,43% en steeg vervolgens naar 2,95% om het kwartaal op 2,74% af te sluiten. Ondertussen steeg de Duitse 10-jaarsrente van 0,43% naar een piekniveau van 0,81%, maar eindigde het kwartaal uiteindelijk slechts licht hoger op 0,50%. De valutamarkten lieten niet veel beweging zien. De USD verzwakte ten opzichte van de meeste andere valuta’s. Op de grondstofmarkten zigzagden de prijzen. De prijs van Brent-olie (per vat in USD) steeg bijvoorbeeld van USD 67 naar USD 69 na schommelingen tussen USD 62 en USD 71.

De aandelen-gerelateerde managers wisten een positief rendement te behalen (+2,1%, bijdrage +0,31%), ook al hadden zij per saldo een netto longpositie (gemiddeld circa 50%). Zij wisten over een breed front waarde toe te voegen dankzij een gunstige aandelenselectie voor zowel long- als shortposities. Twee Aziatische Long / Short Equity managers waren de uitblinkers (zie de volgende paragraaf voor meer toelichting). Voor het achtste achtereenvolgende kwartaal boekten de Structured Credit managers een positief rendement van meer dan +2% (+2,9%, bijdrage +0,47%). Het goede resultaat was breedgedragen: niet alleen droegen de longposities in RMBS, CMBS, CLO’s en consument-gerelateerde ABS positief bij, maar ook de rente-hedges. Tot de groep Macro / Systematic managers (+1,9%, bijdrage +0,24%) rekenen we ook een systematische trendvolger die gebukt ging onder trendomslagen in aandelen en grondstoffen (zie volgende paragraaf), maar dit werd meer dan goedgemaakt door twee Global Macro managers met een positieve bijdrage. Tot slot was er een licht positieve bijdrage van de Credit / Distressed managers (+1,3%, bijdrage +0,10%), de Multi-Strategy / RV managers (+1,4%, bijdrage +0,06%) en de ILS managers (+1,2%, bijdrage +0,01%).

Op individueel managerniveau droegen 18 van de 20 kernposities (exclusief belangen < 1%) positief bij. Hier volgt de top-5:
1. Pharo Gaia (+4,9%, bijdrage +0,31%). Deze Global Macro manager met focus op de opkomende markten scoorde goed met zijn renteposities (shortposities in de VS, longposities in geselecteerde opkomende markten) en posities in sovereign credit (overheidsobligaties met een hoger risicoprofiel), onder andere dankzij longposities in Griekenland, Italië en Argentinië.
2. Tybourne (+4,5%, bijdrage +0,26%). Deze wereldwijd opererende Long / Short Equity manager met focus op Azië was met zowel long- als shortposities succesvol. Bij de longposities droegen vooral de internet-/technologienamen positief bij, terwijl het boek met shortposities een breder scala aan winnaars opleverde, waaronder een Japanse producent van medische apparatuur, een broker uit Hongkong, een online meubelwinkel en een Amerikaanse vastelijns telecomspeler.
3. Flowering Tree (+6,4%, bijdrage +0,24%). Deze Aziatische Long / Short Equity manager was onze best presterende manager van 2017 en scoorde ook in het eerste kwartaal goed dankzij longposities in Macause casino’s en een Vietnamese bank. Het boek met shortposities boekte per saldo een vlak resultaat.
4. Bridgewater (+4,0%, bijdrage +0,23%). Deze Global Macro manager besloot al vóór de correctie van februari om de netto aandelenexposure aanzienlijk te reduceren en legde in de resterende aandelenposities het accent op de VS ten koste van de rest van de wereld. Deze strategie bleek succesvol: Bridgewater wist de winst op het aandelenboek vast te houden. Voorts was er een positieve bijdrage van shortposities in Amerikaanse staatsobligaties en longposities in geselecteerde valuta’s uit opkomende markten.
5. One William Street (+2,9%, bijdrage +0,18%). Inclusief drie positieve maanden in het eerste kwartaal van 2018 heeft deze Structured Credit manager nu 25 achtereenvolgende maanden een positieve performance geboekt. Alle segmenten met longposities droegen positief bij, en daarbinnen vooral RMBS, terwijl de rentehedges eveneens waarde toevoegden.

Slechts één manager leverde een (duidelijke) negatieve bijdrage:
1. Transtrend (-6,1%, bijdrage -0,22%). Deze trendvolger ging februari in met een grote netto longpositie in aandelen gezien de krachtige en langdurige positieve trend in deze beleggingscategorie. In de navolgende twee maanden werd de performance hierdoor gedrukt. De posities in grondstoffen waren eveneens verlieslatend als gevolg van voortdurende trendomslagen. Op de rentemarkten wist Transtrend wel lichte winsten te boeken (shortpositie in de VS).

Na een actief vierde kwartaal van 2017, waarin we drie nieuwe managers aan de portefeuille toevoegden en van drie andere managers afscheid namen, vonden er in het eerste kwartaal van 2018 geen veranderingen in de portefeuille plaats. De portefeuille bestaat uit 20 posities (>1%).

De ‘look-through’ netto aandelenexposure daalde aanzienlijk van 25% naar 16%. Twee Macro / Systematic managers verlaagden hun netto aandelenpositionering aanzienlijk (één van hen voorafgaand aan de correctie en een trendvolger in reactie op de trendomslag). Deze twee managers waren eind 2017 goed voor 9% van de netto aandelenexposure, maar leverden aan het einde van het eerste kwartaal van 2018 een negatieve bijdrage (van -1%) aan de netto aandelenexposure op portefeuilleniveau, een omslag van 10%. Wij geven de voorkeur aan stabiele netto aandelenexposures bij Long / Short Equity managers (de focus zou op hun aandelenselectievaardigheden moeten liggen) en we verwachten van Macro / Systematic managers dat zij juist wel flexibel zijn in de wijze waarop zij hun portefeuilles beheren. Op het huidige niveau van 16% ligt de ‘look-through’ netto aandelenexposure aan de onderkant van de historische bandbreedte.