September was een positieve maand voor de financiële markten ondanks aanhoudende zorgen over de economische gevolgen van een mogelijke harde Brexit, toenemende handelsconflicten tussen de Verenigde Staten en haar belangrijkste handelspartners, en onzekerheid over de budgettaire discipline van de nieuwe regering in Italië.

Eind september kondigde de Italiaanse overheid haar begroting voor 2019 aan. De markt hoopte op een tekort onder de 2%, maar de overheid gaf aan dat het verwacht dat het begrotingstekort in de komende drie jaren op 2,4%. zal uitkomen. Dit is ook stukken hoger dan de 1,6% die met de EU was afgesproken voor 2019. 15 oktober moet de begroting ingediend worden bij de Europese Commissie, waarna zij eind november met een oordeel komen. Dit zal niet positief zijn, getuige de opmerkingen na het uitkomen van de begrotingsplannen. De kans is daarnaast groot dat de rating van Italië op korte termijn verlaagd wordt als reactie op de begrotingsplannen. Zowel Moody’s als S&P hebben eind oktober een review gepland staan.

De Amerikaanse centrale bank (Fed) verhoogde zoals verwacht haar rente verder met 25 basispunten, de achtste rentestap in drie jaar tijd. Voor dit jaar wordt nog één renteverhoging verwacht. De Fed schrapte uit de verklaring de zin dat het monetaire beleid accomoderend blijft. Dit is in lijn met de economische data in de VS die sterk blijft. De ISM productie-inkoopmanagerindex steeg naar het hoogste niveau sinds 2004, het consumentenvertrouwen was sinds 2000 niet meer zo sterk, en de werkloosheid blijft verder dalen. Ook de lonen lijken nu aan te trekken in de VS, over augustus lieten de lonen een stijging zien van 2,9%.

De ECB liet haar rente onveranderd in september, en besloot zoals verwacht, haar opkooppgramma te halveren van € 30 miljard naar € 15 miljard per oktober, en na 2018 volledig te stoppen. De ECB blijft wel een grote koper in de markt in 2019, doordat de opbrengsten van aflossende obligaties opnieuw zullen worden geïnvesteerd. Draghi was vrij positief in de persconferentie en gaf later in de maand aan dat hij een relatief krachtige opleving in de onderliggende inflatie ziet.

Stijgende rentes was de algemene trend in september voor de meeste rentemarkten. De Duitse 10-jaarsrente steeg met 14 basispunten naar 0,47%. De Duitse rentecurve liet een vervlakking zien, doordat de lange kant van de curve met slechts 7 basispunten steeg. Onze onderweging in rentegevoeligheid van de portefeuille ten opzichte van de index droeg positief bij aan de relatieve performance.

De renteverschillen met Duitsland in de landen uit de eurozone verkrapten in september. Italiaanse obligaties deden het erg goed, totdat het begrotingstekort voor 2019 werd aangekondigd aan het einde van de maand. De spread van 10-jaars Italiaanse obligaties verkrapte uiteindelijk wel nog met 20 basispunten in september. Andere periferielanden volgen deze beweging, al kwamen de spreads daar minder hard in. Onze overweging in staatsobligaties van periferielanden droeg positief bij aan de relatieve performance.

De positie in staatsgerelateerde obligaties liet eveneens een positieve attributie zien doordat ze het beter deden dan Duitse staatsobligaties. Staatsgerelateerde obligaties zijn sterk gecorreleerd met swapspreads, het renteverschil tussen Duitse staatsobligaties en swaps in vergelijkbare looptijden. Vanwege het positieve sentiment in september, stegen swaprentes minder hard dan de staatsobligatierentes, wat tot lagere swapspreads leidde.

De portefeuille blijft gepositioneerd voor hogere obligatierentes en krappere renteverschillen met Duitsland. Wel hebben we exposure naar Italië verkocht gedurende de maand om te profiteren van de verkrapping, en hebben we duration bijgekocht na de rentestijging. De economische data blijft goed, en terugtrekkende centrale banken blijven een steun voor hogere rentes. Onze aandacht zal de komende tijd gericht blijven op de politieke situatie binnen de eurozone en de impact van de afbouw van het opkoopprogramma van de ECB.