December was een negatieve maand voor de meer risicovolle asset categorieën, de S&P had haar slechtste maand sinds februari 2009. Rentes daalden flink, de 10-jaarsrente in de VS daalde met 30 basispunten. Belangrijke reden hiervoor is de angst voor een economische vertraging. De economische data in de VS bleven goed, maar data verslechterden in de eurozone en China. Inkoopmanagerindices (PMI) in de eurozone waren slechter dan verwacht, de gecombineerde PMI voor de industrie- en dienstensector in Frankrijk kwam zelfs onder de 50 uit na de protesten over de verhoging van de brandstofprijzen. Een cijfer onder de 50 wijst op een afname van economische activiteit. Ook de industrie PMI in China dook onder de 50.

Daarnaast speelt de voortdurende handelsoorlog tussen de VS en China en de Brexit. De VS en China hebben een kortstondig bestand in hun handelsoorlog aangekondigd, maar de impact van de onzekerheid omtrent de handelsbeperkingen zal de aankomende tijd negatief blijven.

Ondanks de dalende aandelenmarkten en openlijke kritiek van Trump, verhoogde de Fed de rente verder in december met 25 basispunten. Wel werden de groeivoorspellingen voor volgend jaar naar beneden bijgesteld en werden de ‘dots’ verlaagd. De markt had een voorzichtigere Amerikaanse centrale bank verwacht, voornamelijk de opmerking van Powell dat de afbouw van de balans op de automatische piloot zal blijven gaan, zorgde voor een verdere verslechtering van het sentiment. De markt lijkt het te zien als een beleidsfout, en prijst nu geen renteverhogingen meer in voor de Fed, maar zelfs al een renteverlaging voor 2020. Wat ook niet hielp is dat de minister van Financiën van de VS, Mnuchin, eind december een rondje heeft gemaakt langs de zes grootste banken om te horen of ze voldoende liquiditeiten hebben. Hij versterkte daarmee de onzekerheid.

De olieprijs daalde in december verder met 10%, doordat de markt sceptisch blijft of de geplande reductie van het aanbod met 1,2 miljoen vaten per dag door OPEC effectief zal zijn. Daarnaast speelt nu ook de onzekerheid omtrent de wereldgroei mee, doordat dit een impact zal hebben op de vraag naar olie.

December was wel een positieve maand voor Italië. De Europese Unie en Italiaanse regering kwamen dichter bij elkaar, Brussel ging uiteindelijk akkoord met een Italiaans begrotingstekort van 2,04% voor 2019. Er speelde deze maand echter meer op politiek gebied in de eurozone dan alleen in Italië. De Belgische premier kondigde zijn ontslag aan en het begrotingstekort van de Franse overheid lijkt een stuk hoger uit te vallen in 2019 doordat Macron het protest van de ‘gele hesjes’ wil sussen met onder andere een verhoging van het minimumloon.

De Duitse 10-jaarsrente daalde in december naar een dieptepunt van 0,23% in 2018 en eindigde de maand op 0,24%, 7 basispunten lager dan eind november en 18 basispunten lager dan eind 2017. Onze onderweging in rentegevoeligheid van de portefeuille ten opzichte van de index droeg negatief bij aan de relatieve performance.

Italiaanse spreads kwamen deze maand weer verder in, doordat de Italiaanse regering en de Europese Unie tot een overeenkomst kwamen over het begrotingstekort voor 2019. Italiaanse 10-jaarsspreads kwamen met 40 basispunten in en sloten het jaar 90 basispunten wijder af. Spreads in andere landen kwamen ook in, met uitzondering van Franse en Belgische spreads. We hebben een overweging in Italië, Spanje, Ierland, Slovenië en Portugal, wat positief bijdroeg aan de performance. Onze overweging in België droeg negatief bij, onze onderweging in Frankrijk droeg positief bij.

De positie in staatsgerelateerde obligaties liet een negatieve attributie zien, doordat ze het slechter deden dan Duitse staatsobligaties. Staatsgerelateerde obligaties zijn sterk gecorreleerd met swapspreads, het renteverschil tussen Duitse staatsobligaties en swaps in vergelijkbare looptijden. Vanwege het negatieve sentiment rondom risicodragende beleggingen, daalden swaprentes minder hard dan de veilige staatsobligatierentes, wat tot hogere swapspreads leidde.

We hebben afgelopen maand 1 groene obligatie toegevoegd aan de portefeuille door deel te nemen aan de nieuwe uitgifte van de Eurofima. Eurofima gebruikt de opbrengsten van de groene obligatie voor materieel dat wordt gebruikt voor elektrisch personenvervoer.

De portefeuille blijft gepositioneerd voor hogere obligatierentes en krappere renteverschillen met Duitsland. Onzekerheden omtrent de groeivooruitzichten zijn toegenomen, maar wij verwachten dat dit al verdisconteerd is en dat de economische groei uiteindelijk doorzet. Verder terugtrekkende centrale banken zijn een steun voor hogere rentes. Onze aandacht zal de komende tijd gericht blijven op de politieke situatie binnen de eurozone en de impact van de afbouw van het opkoopprogramma van de ECB.